Food in Transitie 2030 | Sorteer tijdig voor op nieuwe uitdagingen

15 maart 2023 Lotte van Keulen Marianka Vlam SOL

De levensmiddelenindustrie staat voor forse uitdagingen.­ De wereldwijde vraag naar voedsel zal flink stijgen, de consumentbehoefte verandert en duurzaamheid speelt een steeds belangrijkere rol. Er zullen transities nodig zijn. Is jouw bedrijf, zijn jouw medewerkers, daar klaar voor?

Het is niet ondenkbaar dat een groot deel van de medewerkers in de levensmiddelenindustrie in 2030 een baan heeft die nu nog niet bestaat. Dus als medewerkers zich niet blijven ontwikkelen, worden ze moeilijker inzetbaar en kunnen ze op den duur wellicht niet meer functioneren in hun huidige of een andere baan. Dat is een risico voor de medewerker en het bedrijf, én voor de hele voedingssector. Je hebt de juiste mensen met de juiste vaardigheden op de juiste plaats nodig: alleen dan borg je groei.

Dit is een probleem waar elk bedrijf in de voedingsmiddelenindustrie mee aan de slag moet. Door nu te weten welke veranderingen effect hebben op je bedrijf en medewerkers, kun je alvast een brug bouwen voordat de kloof onoverbrugbaar is. Door medewerkers nu mee te nemen in de visie voor de toekomst, zet je als bedrijf een belangrijke eerste stap.

Beter maar ook anders

Medewerkers perspectief bieden in die transities is een kans voor de hele sector. Juist in deze tijd waarin de oververhitte arbeidsmarkt veel beweging brengt. Doe je dat niet? Dan dienen de problemen zich een voor een aan: een drastisch tekort aan medewerkers, verhoogde uitstroom en als gevolg hiervan productielijnen die (gedeeltelijk) stilstaan. De levensmiddelenindustrie staat voor verschillende uitdagingen. De wereldwijde vraag naar voedsel zal tot 2050 naar verwachting met maar liefst zestig procent stijgen. Hiernaast verandert de consumentbehoefte. Producten met plantaardige eiwitten, in plaats van dierlijke eiwitten. Producten die vers, onbewerkt en lokaal zijn, met minder zout en suiker. Producten die duurzaam geproduceerd worden, met transparantie in de keten en herbruikbaar verpakkingsmateriaal.

Zorg ervoor dat vitaliteit, vaardigheid en wendbaarheid de hoofdrol spelen

Om hieraan te kunnen voldoen, moeten we vernieuwing aanbrengen in ons productieproces. Verschillende partijen binnen de Nederlandse foodsector spreken zich hierover uit. De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) en Wageningen University & Research (WUR) wijzen op het belang van de levensmiddelenindustrie om te anticiperen op verandering en innovatie, en zodoende een toonaangevende internationale positie in te nemen.

Ontzorg medewerkers

In de hele sector is er steeds meer sprake van automatisering, robotisering en digitalisering. Door deze innovaties slim in te zetten, kunnen ze een grote impact hebben op jouw productieproces. Zo helpen de nieuwe technische ontwikkelingen om productielijnen aan elkaar te koppelen, waardoor het productiewerk vrijwel autonoom kan verlopen. Hierdoor produceer je niet alleen efficiënter, maar ontzorg je ook je medewerkers. Robots kunnen steeds meer repetitieve en fysiek zware taken overnemen. Daarnaast biedt het verder auto­matiseren van productieprocessen ook kansen om sneller te anticiperen op de veranderende klantvraag.
De levensmiddelenindustrie is een stabiele sector, die al jaren groei kent in het aantal werkzame personen en banen. Volgens het CBS is het aandeel openstaande vacatures binnen onze sector zelfs 18,5 procent van het totale aantal vacatures in de Nederlandse industrie. Door de recordkrapte op de arbeidsmarkt is de zoektocht naar passend personeel een flinke uitdaging. Uit onderzoek van werkgeversvereniging AWVN blijkt dat vier van de vijf werkgevers last ervaren van de krappe arbeidsmarkt. Voor bedrijven in onze sector helpt het stoffige imago van de levensmiddelenindustrie niet bepaald mee.

Wat kan ik nu al doen?

Een veranderende arbeidsmarkt betekent een veranderende wervingsprocedure. We moeten het mensen makkelijker maken om in de food aan de slag te gaan. We moeten onze drempels verlagen, zichtbaar zijn en een ingang bieden met perspectief op begeleiding en opleidingen. Vanzelfsprekend geldt dit ook voor de huidige medewerkers: die moeten we de gelegenheid geven om zich te ontwikkelen en door te kunnen groeien. Zo lossen we bezettingsproblemen intern op en maken we van de levensmiddelenindustrie een aantrekkelijke werkgever.

Organisaties dienen zo ingericht te worden dat ze goed kunnen gedijen in veranderende omstandigheden. Wil je bijblijven? Zorg er dan voor dat vitaliteit, vaardigheid en wendbaarheid de hoofdrol spelen binnen jouw bedrijf. Door deze drie elementen als goed geoliede tandwielen in te zetten, helpen ze jouw bedrijf te groeien in plaats van het in de toekomst te laten stagneren. Daarnaast is het belangrijk om aandacht te besteden aan een goede balans tussen mens en techniek binnen jouw bedrijf. Voor succesvolle innovatie heb je namelijk mens én techniek nodig: het een kan niet zonder het ander. 

Food in Transitie

De artikelreeks ‘Food in Transitie 2030’ gaat in op de ontwikkelingen die de aankomende jaren van belang zijn voor de levensmiddelenindustrie. Wat staat op het op het punt te veranderen binnen de sector? Welke impact hebben deze ontwikkelingen op bedrijven? En: hoe gaan werkgevers en -nemers in onze sector om met deze uitdagingen? Food in Transitie 2030 is een initiatief van Stichting Ontwikkelingsfonds Levensmiddelenindustrie (SOL). SOL is van én voor de sector. Het programma FIT2030 en alle onderliggende activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Altijd op de hoogte blijven?