Als practor wil Geert Hoekstra functioneren als spin in het web tussen onderwijs, ondernemers en overheden (foto: ROC Friese Poort).
Deze zomer installeerde ROC Friese Poort in Urk Geert Hoekstra als practor Visserij, Innovatie en Ondernemerschap. Als een soort ‘boegbeeld’ en inspirator gaat Hoekstra samen met studenten en collega’s bijdragen aan een toekomstbestendige maritieme- en visserijsector.
Geert Hoekstra (29) werkt bij Wageningen Economic Research. Als geboren Urker voelt hij zich sterk verbonden met de visserijsector, een belangrijke motor achter de regionale economie. Op locatie Urk van ROC Friese Poort gaat hij praktisch onderzoeksonderwijs verrichten en innovatief ondernemerschap helpen stimuleren. Hij is de eerste practor visserij binnen een ROC-practoraat.
Wie is Geert Hoekstra?
“Een geboren en getogen Urker uit een vissersfamilie. Mijn opa’s en ooms waren Noordzeevisser. Passie voor visserij, zeenatuur en visproducten kreeg ik met de paplepel ingegoten. Mijn zakgeld verdiende ik jarenlang in de Urker visverwerking. Ook ken ik de gevaren op zee. In 2019 voer ik nog een visreis mee op de kotter BCK-40. Ik ben in dienst bij Wageningen Economic Research. Na mijn studie Bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen was ik via een traineeship drie jaar verbonden aan de Rabobank. Daar kreeg ik onder meer zicht op de financiering van nieuwe schepen en kredietvormen in de visverwerking en -handel.”
Wat is je werkveld bij Wageningen Economic Research?
“Ik ben teamlid van het jaarlijkse ‘Visserij in Cijfers’ (VIC). Voor de vissector, beleidsmakers en media schetsen wij de actuele economische situatie van de Nederlandse visserij-, schaal- en schelpdiersector. Mijn specialiteit is vishandel en visverwerking. Samen met collega’s rapporteer ik ook jaarlijks aan de Europese Commissie in het Annual Economic Report, waarin lidstaten hun vlootaandeel toelichten.”
Welke opdracht krijg je mee als practor van ROC Friese Poort?
“Ik ben voor twee dagen per week aangesteld om een onderzoekscomponent voor mbo-onderwijs op te zetten. De centrale vraag is: hoe kan via het onderwijs het innovatief vermogen en het ondernemerschap van de maritieme-/visserijsector versterkt worden? Met een practoraat-team van ROC en Wageningen Research gaan we met een nulmeting de belangrijkste onderzoeksthema’s ophalen bij het bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen. Vervolgens gaan we met studenten en ondernemers via praktisch onderzoek aan de slag.”
Artikel gaat verder onder de foto
Afgelopen zomer werd Geert Hoekstra officieel (en coronaproof) geïnstalleerd als practor aan ROC Friese Poort in Urk (foto: ROC Friese Poort).
Wat zijn actuele onderzoeksthema’s?
“Kort samengevat zijn dat thema’s die de toekomst van de visserijsector helpen versterken. Mogelijke onderwerpen die we oppakken zijn veiligheid aan boord en op de werkvloer, ondernemerschap, vistechnische innovaties, digitalisering en robotisering (als arbeidsverlichting), circulaire economie en zero emission. We gaan deze onderwerpen benaderen via praktisch onderzoek en onderwijs. Als practor wil ik functioneren als spin in het web tussen onderwijs, ondernemers en overheden. Zo kan het practoraat bijdragen aan de opzet van een (inter)nationale hotspot van kennis, kunde en innovatie.”
Hoe kijk je aan tegen actuele ontwikkelingen in de sector?
“Ik gun familiebedrijven in de visserij en visverwerking dat ze in rustiger vaarwater komen. Er speelt zoveel: Brexit, het pulsverbod, toenemende concurrentie in ruimtegebruik op de Noordzee, gesloten horeca door de coronapandemie die de afzet en handel bemoeilijken, en nu weer een dreigend Europees bodemvisserijverbod. Landelijk mag het economisch belang bescheiden zijn, plaatselijk en regionaal is de voedselproductie, zoals in Flevoland, oorsprong en toekomst van brede welvaart.”
Zie je ook kansen?
“De wat sombere actualiteit bevat tal van kansen. De maritieme sector zit dan ook allesbehalve stil. Via kleine en grote initiatieven wordt gewerkt aan alternatieven voor de pulstechniek (zie kader), aan energiezuinige scheepsmodellen en aan innovatieve visverwerking. Als practor wil ik met mijn team bijdragen aan zulke ontwikkelingen. Dat gun je studenten die zich dagelijks met passie en trots inzetten voor hun bedrijfstak. Door in het onderwijs de juiste praktijk-onderzoeksvragen te stellen, gaan wij met het practoraat-team, het bedrijfsleven en overheden bijdragen aan een toekomstbestendige maritieme sector.”
Water, licht en echoscopie
Het zoeken naar alternatieven voor de pulstechniek is een van de kansen die ROC-Friese Poort Visserij-practor Geert Hoekstra ziet. Vissers en visserijonderzoekers zijn er volop mee bezig. Water, licht en echoscopie lijken kansrijke low-impact-opties waarmee vis van de zeebodem kan worden opgeschrikt en gevangen.
Harmen Klein Woolthuis, de Willie Wortel van de puls, kreeg kort geleden groen licht om met onderzoeksgeld echoscopie op de zeebodem te testen. Met echobeelden gericht platvis opsporen is volgens de onderzoeker een mogelijkheid om doelsoorten selectiever te vangen.
Vissen met licht wordt onderzocht door het Vlaamse instituut ILVO. De veronderstelling is dat met licht en aangepaste netmazen vooral ’s nachts selectiever kan worden gevist, omdat verschillende soorten vis, verschillend reageren op licht. Uit de eerste proeven blijkt dat vooral het percentage ondermaatste schol dat ontsnapt, aanzienlijk is.