Visvriendelijke zalmkweek

1 november 2022 RVO

Viskwekerijen zoeken altijd naar manieren om hun productie visvriendelijker te maken. FishFlow Innovations kreeg dat voor elkaar met een speciaal ontwikkelde buisvijzel van composiet. De innovatie zorgt ook nog voor een hogere winstgevendheid.

Foto's: FishFlow Innovations

CEO van FishFlow Innovations Gerard Manshanden meent dat vissen vaak worden onderschat. Volgens hem zijn ze slimmer dan gedacht en houden we ook te weinig rekening met de behoeften van vissen. “Als visser kun je gewoon domweg vissen, maar je kunt ook het gedrag van de vis bestuderen zodat je ze veel makkelijker vangt,” stelt hij.

Door meer kennis over het gedrag van vissen – en in het bijzonder de zalm – kunnen we beter nadenken over hoe een visveilige pomp eruitziet. Zo merkte Manshanden op dat zalmen bij reguliere vispompen met de stroom meezwemmen. Maar op het laatste moment draaien zij zich weer om en proberen eruit te zwemmen waardoor ze achterstevoren de pomp ingaan. Volgens hem strookt dit met hoe het in de natuur gaat: “Als er ineens een harde stroming is, dan is dat voor de zalm een waarschuwing dat er een waterval komt.”

Vissen moeten volgens Manshanden in een omgeving zwemmen die voor hen zo natuurlijk mogelijk is. Zo ontwikkelde hij speciale buisvijzels van composiet die reguliere pompen vervangen. Deze pompen zorgen voor het verplaatsen van vissen van en naar zeekooien, schepen en de fabriek voor de voorbereiding van verkoop en consumptie.

Visvriendelijke buisvijzel

Gerard Manshanden_foto FishFlow Innovations

Gerard Manshanden

In het normale productieproces van kweekzalm overlijdt ongeveer 30 procent van de vissen. Daardoor gaan veel inkomsten verloren. Reguliere pompen zuigen vissen vacuüm, waardoor ze geregeld een hoop schubben en slijm verliezen. Dat veroorzaakt onnodige stress, waardoor een zalm soms een week lang niet eet. Ook komt het voor dat de vis vast komt te zitten in de pomp.

De oplossing die achter het succes van de buisvijzel van Manshanden is dat hij de vijzel omhulde en de inlaat heeft aangepast. De visvriendelijke buisvijzel draait langzaam rond, maakt vrijwel geen geluid en biedt de vissen veel ruimte. Zo ervaren ze weinig tot geen stress en blijven ze normaal eten. Manshanden: “Als je vissen goed behandelt, dan eten ze beter en groeien ze ook sneller. Daardoor kun je met minder voer toe.” De uitvinding zorgt voor een meer vriendelijke behandeling van zalmen en tegelijk ook voor lagere kosten.

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) stond Manshanden bij in de ontwikkeling van de innovatieve buisvijzel. Een Eurostars-subsidie hielp FishFlow met het uitvoeren van een aantal tests en het vinden van een aantal partners in Noorwegen. Volgens Manshanden hielp de subsidie vooral met het indekken van het financiële risico. Hij heeft zelf al veel geld in zijn projecten gestopt, maar zonder deze subsidie was hij waarschijnlijk niet zover gekomen om daadwerkelijk te testen.

Innovatie en de visindustrie

Zalmkweek_foto FishFlow Innovations

Manshanden bemerkt dat de visindustrie redelijk terughoudend is als het gaat om het implementeren van innovatie. Net als boeren gunnen vissers zichzelf geen tijd iets nieuws uit te proberen, meent hij. De composiet buisvijzels zijn in de aanschaf weliswaar duur, maar ze zijn ook energiezuiniger en de onderhoudskosten blijven laag. Manshanden verwacht dat iedereen binnen de sector over tien jaar gebruikmaakt van de composiet buisvijzels.

In de toekomst hoopt hij de buisvijzels zodanig verder te ontwikkelen dat het ook mogelijk is om bij zalmen de zeeluizen te verwijderen. Als alternatief voor het ontluizen met een vacuümpomp met een ultrasoon geluid, kun je dan de zeeluizen volgens hem in de vijzel bestrijden. Naast de gezondheid en het welzijn van de vissen komt dit ook de duurzaamheid van de aquacultuur ten goede. 

Meer weten?

Overweegt u ook om samen met een of meer buitenlandse partners een nieuw product, proces of dienst te ontwikkelen? Of bent u een mkb-ondernemer in de high tech onderzoeks- en ontwikkelingssector en grijpt u de kans om toegang te krijgen tot nieuwe markten? Als u wil leren van aanwezige kennis en technologieën van bedrijven over de grens kunt u mogelijk gebruik maken van de subsidieregeling voor Eurostars-projecten.
RVO helpt u graag op weg: www.rvo.nl/subsidies-financiering/eurostars.

Altijd op de hoogte blijven?