'We zitten tegen een doorbraak aan’

7 december 2022 Lieneke Schuitemaker

De kweek van vis wordt wereldwijd steeds belangrijker om aan de vraag naar gezonde en duurzame eiwitten te voldoen. Ook in Neder­land speelt kweekvis een steeds grotere rol, met duurzaamheid en kwaliteit als uitgangspunt van de kwekers. Vandaag het laatste deel van deze rondvraag met Rick Leemans van Glasaal Volendam.

Glasaal Volendam is inmiddels tien jaar bezig met onderzoek naar glasaal kweken uit volwassen paling, voor de commerciële productie van glasaal. Een langdurig en intensief proces, vertelt Rick Leemans, sinds zes jaar eindverantwoordelijk voor het onderzoek. “De kweek van glasaal in een laboratoriumomgeving is moeilijk. Er is zo weinig bekend over de voortplanting van paling, dat mysterie kun je alleen ontrafelen door uitgebreid en intensief onderzoek. En dat kost tijd.” Inmiddels zijn Leemans en zijn team zover dat de glasaal 90 dagen in leven blijft. Dat is een jarenlang proces geweest. “Afgelopen voorjaar is dat voor het eerst gelukt. Daarvoor kregen we ze niet aan het eten. Dat is ook het grootste probleem, voor alle internationale onderzoeksteams: niemand weet wat palinglarven in de natuur eten.”

Vloeibare voeding

Na verschillende pogingen met piepklein korrelvoer is het team overgestapt op zelf ontwikkelde en zelf geproduceerde vloeibare voeding voor de larven. Dat bleek een doorbraak. “Het grootste probleem is daarmee opgelost. Veel van de korrels die beschikbaar zijn, bleken te groot. De samenstelling is niet eens zo heel anders, maar vooral de vorm speelt dus een rol. Dat voeren doen we met de hand, zodat we precies kunnen zien hoe de larven reageren.”

Er zijn onderzoeksteams naar glasaalproductie in Japan, Italië, Spanje, Denemarken en Nederland. Volendam Glasaal wordt naast subsidie vanuit het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij gefinancierd door aandeelhouders. Dat betekent dat de opgedane kennis niet altijd gedeeld kan worden met andere onderzoeksteams. Leemans: “De aandeelhouders financieren dit onderzoek nu al jarenlang, zonder dat het rendement oplevert. Als het onderzoek in de toekomst zover is dat we de glasaal commercieel kunnen gaan produceren, willen zij natuurlijk hun investering terugverdienen.”

Er is heel veel werk verzet, aldus Leemans. “Vijf jaar geleden hadden we een maand per jaar etende larven, dit jaar was dat acht van de negen maanden. In die tijd kun je veel meer onderzoek doen. We richten ons nu op het verhogen van de groeisnelheid, om een grotere lengte te behalen. Dan pas gaan we kijken hoe we ze langer in leven kunnen houden. We kunnen nu elk moment tegen een doorbraak aanlopen. Heel spannend! Ik denk dat wij daarmee de eerste zullen zijn.”

Dit is het laatste deel van de rondvraag 'Nederlandse viskwekers zetten grote stappen'. Lees hier deel 1 en deel 2 terug. De complete rondvraag staat in Vismagazine 8-2022. Nog geen abonnee? Neem dan een abonnement op Vismagazine en ontvang negen keer per jaar Vismagazine. 

Ja, ik neem een abonnement

Altijd op de hoogte blijven?