Zeeuwen zien brood in Amerikaanse oesters

Meer dan tien jaar verhinderde een handelsconflict de handel in mosselen en oesters tussen de Europese Unie en de VS. Sinds dit jaar zijn schelpdieren uit twee Amerikaanse staten, Massachusetts en Washington, weer welkom in de EU. Tegelijkertijd is er weer export van levende schelpdieren mogelijk vanuit Nederland en Spanje.

Food Export USA-Northeast, een non-profitorganisatie die wordt gefinancierd door het Amerikaanse ministerie van landbouw, ondersteunt de staat Massachusetts, in het uiterste noordoosten van de Verenigde Staten. Daar wordt de Noord-Amerikaanse oester (Crassostrea virginica) gekweekt. Het natuurlijke verspreidingsgebied van deze Amerikaanse oester, ook wel de oostelijke oester genoemd, strekt zich uit van Atlantisch Canada in het noorden tot de Golf van Mexico in het zuiden.

De Crassostrea virginica floreert bij een breed scala aan temperaturen, zoutgehaltes en groeiomstandigheden. De oester overleeft zowel de hele dag in de zon als bij temperaturen onder het vriespunt. Als de temperatuur onder de 10 graden daalt, begint een rustfase om te overleven in de koude wintermaanden. De Amerikaanse oester is een van de meest winterharde dieren in het mariene milieu. Zolang hij in een vochtige omgeving staat, kan hij twee tot drie weken uit het water worden gehaald omdat hij niet opengaat – in tegenstelling tot de Europese oesters.

Handelsmissie

Eind september vond een handelsmissie plaats waarbij vijf oesterproducenten en -exporteurs uit Massachusetts naar Europa kwamen om importeurs in Nederland en Frankrijk te ontmoeten. Het bezoek volgt op de beursdeelname van verschillende Nederlandse oesterhandelaren aan Seafood Expo North America in maart van dit jaar, waar de eerste contacten werden gelegd.

De meeste oesterkwekers in het noordoosten van de VS zijn kleine kwekerijen met maximaal tien werknemers. Op het schiereiland Cape Cod in het zuidoosten van Massachusetts bevinden zich bijvoorbeeld zo'n 150 oesterkwekerijen. In totaal zijn er bijna 400 oesterkwekers in de staat. Toch is het een relatief jonge industrie. Alleen al in de afgelopen vijf jaar is de oesterproductie verdubbeld en zal naar verwachting in de komende vijf jaar opnieuw verdubbelen vanwege de grote vraag en de efficiënte productiemethoden.

Amerikaanse oesters worden op verschillende manieren gekweekt. De kweekmethoden hangen onder meer af van de geografische locatie van hun bedrijf, potentiële roofdieren, regelgeving van de lokale overheid en het klimaat. Sommige oesters worden direct op de zeebodem geplaatst, sommige worden opgehangen in netten of trays, andere worden bewaard in zakken op stijve structuren op de bodem om te profiteren van het getij, terwijl weer andere worden gekweekt in kooien of zakken die op het oppervlak drijven van het water.

Voedselveiligheid

De VS hanteren een ander systeem van voedselveiligheid. De wateren worden geclassificeerd op basis van hun reinheid en routinematig getest op fecale coliformen. Dit terwijl in Europa schelpdiervleesmonsters worden genomen en getest op fecale coliformen.

De Amerikaanse oester behoudt het oorspronkelijke water van de hoek waar hij vandaan komt. Hierdoor smaakt de oester van de ene boerderij anders dan die van de boerderij op 700 meter afstand. In dit opzicht is er een andere marketingbenadering nodig dan bijvoorbeeld bij Franse oesters. Zo kan een Cancale-oester of een Fines de Claire nr. 3 afkomstig zijn van een kuststrook van 120 km lang. Het verdient daarom aanbeveling de Amerikaanse oester niet in zeewater te bewaren, omdat dit het typische smaakprofiel van zijn thuiswateren snel zou veranderen.

Zeeuwse oesterhandelaren proefden de oesters van hun Amerikaanse collega's tijdens een presentatie in De Oesterij in Yerseke (foto: Food Export USA-Northeast). Tekst gaat verder onder de foto.

Amerikaanse oesters. Foto: Food Export USA-Northeast

Yerseke als hub

Zeeland moet het middelpunt worden van de handel in Amerikaanse oesters in de Europese Unie. Dit zei Wouter van Zandbrink, voorzitter van de Vereniging Schelpdierhandel, tijdens een bezoek van de Amerikaanse bedrijven aan Yerseke. "In maart zijn Zeeuwse handelaren naar een beurs in Boston geweest. Nu komen de Amerikanen hier kijken of ze oesters in Europa kwijt kunnen. We willen Yerseke het middelpunt maken van waaruit alles verspreid kan worden. We hebben daar de mogelijkheden voor", aldus Van Zandbrink op Omroep Zeeland.