De Nederlandse mosselkweeksector is gestart met een praktijkproef om mosselen te kweken in de Zeeuwse Voordelta van de Noordzee. De sokken met mosselzaad en halfwasmosselen zijn het water ingegaan. De komende anderhalf jaar wordt onderzocht of het technisch en financieel haalbaar is om natuur-inclusieve hangcultuurmosselen te kweken in de dynamische omgeving van de Voordelta.
Met steeds meer interesse kijkt Nederland naar mosselkweek als een van de minst milieubelastende bronnen van dierlijk eiwit. Hierdoor ontstaat ook meer draagvlak voor uitbreiding buiten de traditionele productiegebieden van de Nederlandse mosselkweeksector in de Waddenzee en Oosterschelde.
Met de proef in de Zeeuwse Voordelta van de Noordzee, ongeveer 2 kilometer uit de kust van Walcheren (ter hoogte van de oude Roompot) wordt tegemoetgekomen aan de grote wens van de Producentenorganisatie Mosselcultuur om meer ruimte te krijgen voor mosselkweek. In de huidige productiegebieden is er al decennialang sprake van een terugloop in volume van de mosselen, met name de situatie op de Waddenzee is zorgelijk. Terwijl naar verwachting de vraag naar duurzame mariene eiwitten in de toekomst sterk zal toenemen. Uitbreiding van de mosselkweek in de Voordelta moet op termijn ook de verdiencapaciteit van de mosselvloot vergroten, en zo bijdragen aan de verdere verduurzaming van de sector.
Mosselconvenant
De Nederlands mosselkweeksector staat voor de grote opgave de mosselzaadvisserij op de bodem van de Waddenzee terug te brengen en de capaciteit van haar milieuvriendelijke mosselzaadinvanginstallaties (MZI's) te vergroten. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Mosselconvenant met de overheid, maar vereisen aanzienlijke investeringen. Daarom is dit onderzoek naar uitbreiding van de productiegebieden voor de mosselkweek in 2020 vastgelegd in een Addendum van het Mosselconvenant. De opdrachtgever voor het onderzoek is Producentenorganisatie Mosselcultuur. De financiering is afkomstig uit de subsidieregeling Duurzame Visserij en Aquacultuur van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Uitdagende locatie
De locatie voor de praktijkproef in de Voordelta is de Oude Roompot. Dit gebied staat bekend om zijn gunstige groeiomstandigheden voor mosselen, maar is tevens uitdagend vanwege sterke stromingen en hoge golven. Een van de belangrijkste vragen in deze proef is dan ook of het technisch mogelijk is om mosselen te kweken onder de ruige omstandigheden van de open zee en welke methode het beste werkt. Er zijn twee verschillende hangcultuursystemen uitgezet; één drijvend en één ondergedoken systeem met zgn. longlines. De prestaties van twee verschillende types touw en verschillende types sokmateriaal zullen door onderzoekers van Wageningen Marine Research en HZ University of Applied Sciences in kaart worden gebracht.
Tijdens het onderzoek worden ook verschillende omgevingsparameters gemeten, zoals golfslag, stroming, krachten op de systemen, beweging van de mosselen aan de longlines en voedselaanbod. Mosselgroei en -overleving worden in de loop van de tijd gevolgd met behulp van onderwater- en bovenwatercamera’s.
De resultaten worden gedeeld met verschillende belanghebbenden, zoals het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Provincie Zeeland, Rijkswaterstaat, Impuls Zeeland, NGO’s, RVO en Vereniging de Mosselhandel. Ook zal kennisuitwisseling plaatsvinden met vergelijkbare initiatieven in Nederland en andere landen. Het doel is om parallel aan de eerste pilotfase de weg vrij te maken voor opschaling bij een succesvol verloop. Bovendien is het de bedoeling dat in een volgende fase mosselkwekers zelf kunnen experimenteren in de Voordelta.