"Vangstbeperkende maatregelen en hoge exploitatiekosten baren de visserij in Nederland en België grote zorgen. De gevolgen zullen ook aan de vishandel niet voorbijgaan." Het klinkt vertrouwd maar de woorden komen uit het redactioneel van het allereerste nummer van Vismagazine uit 1984. Ook thema’s als de invloed van Europa, de kwaliteit van de haring, de bedreigde palingstand en de prijzen van vissoorten, die al in de eerste nummers opduiken, zijn nog altijd relevant. Is er in de veertig jaar die achter ons liggen inderdaad zo weinig veranderd? In het jubileumnummer over veertig jaar Vismagazine gaan we op onderzoek uit.
In november 1982 verhuisde versvishandel Jan van As naar de Centrale Groothandelsmarkt in Amsterdam (tegenwoordig Food Center Amsterdam) waar het bedrijf nog steeds is gevestigd. Het in 1949 opgerichte bedrijf was één van de eerste abonnees op Vismagazine. In al die tijd is er veel veranderd, maar één ding staat nog als een paal boven water: ‘Van As is al jaren een begrip in de Amsterdamse regio’. Laat dat nu net de kop zijn boven onze reportage uit 1984. Voor volgend jaar staat nieuwbouw op het programma, zodat de versvishandel zich nog beter kan richten op seizoensvis, foodservice en de horeca in het midden- en hogere segment.
Verse vis in de supermarkt was in 1984 een noviteit waar Albert Heijn net bij één vestiging mee begon. In 2023 is er geen enkele AH-vestiging die niet-voorverpakte verse vis verkoopt. Maar wat is de droom van Wouter Kolk, ceo Ahold Delhaize Europe? “Meer biologische producten en grote versevisafdelingen.” In Nederland is dat nogal een uitdaging, zegt Kolk er terecht bij in het FD. Een gesprek met de AH-directie zat er niet in. Wel konden we spreken met Tjebbe Onnes die twaalf jaar bij AH werkte, onder meer als category manager vis. Tegenwoordig is Onnes general manager Europa van Fish Tales, dat in een kleine tien jaar is uitgegroeid tot ‘het meest duurzame vismerk ter wereld’. Wat zeg ik ‘uitgegroeid’? Fish Tales is nog lang niet klaar met zijn expansie.
Eén onderwerp is van alle tijden: mensen zijn dol op vis, maar hebben een hekel aan visgeur. Zo is de visboer in Asterix & Obelix steevast de Kop van Jut omdat zijn vis stinkt. Zelf vonden de Romeinen, tegen wie de Galliërs zich zo dapper verzetten, de geur van de populaire vissaus garum zo weerzinwekkend dat vis-inleggerijen uit de steden werden geweerd. Anno 2023 zijn er voldoende middelen om af te rekenen met bakgeur en visstank. Zo lijkt er in al die jaren toch nog iets veranderd.