Arlan (links) en Patrick Berg juichen de rentree van de Formule I in Zandvoort van harte toe (foto: Koos Groenewold).
De tweelingbroers Patrick en Arlan Berg (51) hebben beiden een ambulante vishandel op de boulevard in Zandvoort. Ze kijken reikhalzend uit naar de Formule I-race die sinds 35 jaar weer in Zandvoort wordt verreden. Niet zozeer vanwege de racedag zelf, maar wel naar het toenemend toerisme voor Zandvoort dat dit op gaat leveren.
Patrick en Arlan Berg begonnen ongeveer twintig jaar geleden een jaar na elkaar hun eigen ‘visrestaurant. Patrick was aanvankelijk servicemedewerker bij Bosch en Arlan manager bij Primafoon. “Toen we achttien, negentien waren, zijn we beiden op het strand begonnen. Toen ik hoorde dat de wagen te koop was, waar ik destijds heb gewerkt, heb ik hem vanaf de foto gekocht. Als je het gevoel hebt dat je op de goede weg zit, moet je snel beslissen.”
Identieke formule
Berg Vis zit net buiten de bebouwde kom (foto: Koos Groenewold).
De ondernemingen van de twee broers zijn afzonderlijke eenheden, maar de tweekling heeft de opslag in dezelfde loods, waarbij ze wel een eigen ruimte met koelcel en vriezer hebben. Beiden hebben ook nog eens een keer een bijna identieke verkoopwagen en formule.
Patrick runt De Zeemeermin en Arlan opereert onder de naam Berg Vis. Patrick in hartje Zandvoort, Arlan buiten de bebouwde kom richting Bloemendaal. Maar laat daar nou net ook het racecircuit liggen waar op 3 mei de eerste Formule I-wedstrijd sinds 35 jaar weer wordt gereden…
Arlan staat met zijn verkoopwagen pal bij de nieuwe weg die vanaf de boulevard naar het circuit voert, waar voorheen een pad liep. Hij is realistisch over de kansen die de Formule I hem op 3 mei biedt. “Van de Formule I zelf verwacht ik niet zo veel. De mensen zullen die dag snel mogelijk op het circuit willen komen en blijven daar dan ook de hele dag. Maar voor de rest van het jaar is het geweldig.”
Wegwijzer ‘Circuit Park’
De verkoopwagen van Arlan Berg is bij de afslag richting Circuit Park (foto: Koos Groenewold).
Pal voor de wagen komt een verwijsbord te staan met ‘Circuit Park’. Als de mensen dan een kijkje zijn wezen nemen, ‘vallen’ ze op de terugweg zo in mijn wagen. Voor Zandvoort als geheel is het fantastisch.”
Patrick staat met zijn vishandel midden in de bebouwde kom op de boulevard. Precies tegenover een Center Parcs hotel en dat legt hem geen windeieren. “De hele boulevard wordt een groot evenemententerrein. Wat er precies gebeurt, weet nog niemand. Ook niet welke wagens erbij komen en wat die verkopen. Er komen in ieder geval stallingen voor 20.000 fietsen en alle parkeerplaatsen zullen gereserveerd zijn voor de organisatie van de Formule I.
Goed voor Zandvoort
Niet alle ondernemers zullen van die wedstrijddag profiteren, vermoedt Patrick. “Misschien dat een of twee ondernemers moeten wijken. Bijvoorbeeld omdat net op die plek de pendelbus stopt. Maar zij krijgen in overleg dan wel een alternatief aangeboden. Het is heel goed voor Zandvoort dat de laatste jaren toch een beetje verpauperd was. Zo wil Corendon nu een vijfsterrenhotel laten bouwen. Allemaal als gevolg van de Formule I.”
Duurzaam ondernemen
Met name Patrick heeft ‘groen’ ondernemen hoog in het vaandel. “Ik wil uiteindelijk naar een vaste kiosk. Het is niet bepaald milieuvriendelijk dat je iedere dag heen en weer moet rijden. Bovendien kun je investeren in duurzamere materialen als je op een vaste plek zit.” Hij schat zijn kansen positief in. “Wat dat betreft is Zandvoort wel kioskminded. Maar Patrick kijkt verder. “We hebben al borden en patatbakjes van biologisch plastic dat van suikerriet is gemaakt. We verkopen Earthwater dat we in kartonnen bekertjes schenken in plaats van PET-flesjes. Die flesje zijn er tegenwoordig ook wel van gerecycled plastic, maar de mensen blijven het toch als plastic zien.”
Visrestaurant
De Zeemeermin heeft goede klandizie van het tegenover gelegen Center Parcs hotel (foto: Koos Groenewold).
De broers gaan hun assortiment niet aanpassen. Beiden hebben ze gekozen voor een ‘visrestaurant’-formule waarbij ze vooral complete menu’s met vis aanbieden met friet of aardappelsalade. “Kibbeling en gebakken vis maken 70 procent van de omzet uit. 10 procent is haring en garnalen en 20 procent van de omzet bestaat uit snacks. Ik ben nu al helemaal ingericht voor verkoop op de boulevard aan dagjesmensen en vakantiegangers”, aldus Patrick Berg.
“De meeste mensen kopen een vismenu dat ze dan op het strand of in het hotel opeten. We zijn helemaal gericht op de consument die terplekke iets wil consumeren. Het is wonderlijk dat niet meer vishandelaren dit kunstje toepassen. De horeca groeit tegen de klippen op. De mensen willen alleen nog maar gemak.”
Extra verkooppunten
Zowel De Zeemeermin als Berg Vis leggen zich in Zandvoort vooral toe op complete menu’s, haring en snacks (foto: Koos Groenewold).
Omdat Arlan buiten de bebouwde kom staat, profiteert hij minder van de boulevardbezoekers dan zijn broer Patrick, die het hele jaar door in Zandvoort staat. Arlan is daarom twee dagen per week met een extra wagen in Haarlem in een Albert Heijn te vinden, waar hij alleen koude vis als haring en garnalen verkoopt.
Eén dag in de week staat hij op het Waterlooplein of op de Nieuwmarkt. “Op de Nieuwmarkt kan ik alleen terecht als de vaste verkoper er niet staat. Hij heeft de oudste rechten. Staat hij er wel, verkas ik naar het Waterlooplein, want daar kan ik zes dagen per week terecht, als ik zou willen.”
Ondertussen draait de handel op de boulevard in Zandvoort gewoon door. “Ik wissel de standplaats per keer af met mijn personeel.” Voor de markten in Amsterdam heeft Arlan een speciale, kleine wagen laten bouwen van drie meter. “Op het Waterlooplein krijgt je maar vergunning voor drie meter.”
Speciale oliebollenkramen
In de wintermaanden moet Arlan Berg het vanwege zijn locatie minder hebben van de visverkoop. Daarom verkoopt hij sinds zeven jaar in november en december oliebollen in Zandvoort en Haarlem. “Daar heb ik speciaal twee karren voor laten bouwen, die tien maanden in de stalling staan. Maar dat doe je als je werk ook je hobby is”, aldus Arlan met een grote grijns. “Ik heb in beide twee grote frituurpannen van 70 centimeter. Die gebruik ik alleen voor de oliebollen en niet voor vis. Dat kan echt niet. Daarnaast heb ik nog een omgebouwde haringkar als derde wagen, puur voor de verkoop bij een Albert Heijn in Haarlem in de laatste week van december. Voor de laatste twee dagen hebben we een speciale opstelling in onze loods met, naast een oliebollenmachine, zes grote frituurpannen om de verkoop aan te kunnen.”
Gescheiden
Patrick Berg laat zien welke mogelijkheden er zijn op de boulevard tijdens de Formule I (foto: Koos Groenewold).
Overigens moest Arlan in Zandvoort vier jaar geleden ook een nieuwe wagen neerzetten, toen de vorige in vlammen opging. Die is 8.70 meter lang. “We hebben de frituur voor de vis links in de wagen en die voor snacks rechts. Dat adviseerde mijn broer mij destijds, die heeft dat ook. We bakten de vis en de snacks altijd al in verschillende pannen, maar de consument ziet dat niet. Dus daarom doen we het nu zo duidelijk van elkaar gescheiden.”
Altijd vol
Foto: Koos Groenewold
Arlan heeft drie man in dienst en doet in het zomerseizoen een beroep op drie, vier oproepkrachten. Patrick heeft vier man vast in dienst en voor de zomerperiode nog drie parttimers erbij. “In het weekend is de grootste drukte. Doordeweeks halen we nog altijd 60 procent van de dagomzet van een zaterdag of zondag”, vertelt Patrick. “Het Center Parcs hotel en de B&B’s zitten altijd vol. Buiten het seizoen bieden ze namelijk ook accommodatie aan tegen lagere prijzen, om het maar vol te krijgen.
Geldautomaat in aantocht
Patrick Berg heeft voor dit jaar een investering in een geldautomaat op de planning staan. “Daar kunnen de mensen hun geld in doen om te betalen en ze krijgen er ook hun wisselgeld in terug. De medewerkers hoeven dan niet meer met hun handen aan het geld te komen. Je krijgt tien tot vijftien keer per jaar een opmerking dat het niet fris is om aan het geld en de vis te zitten. Daar zijn we nu vanaf.”